Dat is niet alleen het devies van BREEAM maar ook keurmerken als Well en GRESB onderschrijven het belang van een duurzame exploitatie. In het bericht van 3 september 2019 schreven we reeds over het meten van waterverbruik in kantoren en het voorkomen van verrassingen op de waterrekening. Continu doorlopende toiletten en druppelende kranen kunnen inzichtelijk worden gemaakt door het actief monitoren van de watermeter en sub-bemetering van diverse water verbruikende voorzieningen. Ook dat valt onder duurzaam beheer. In de pilot locatie aan Schootsestraat in Eindhoven is daartoe in samenwerking met Brabant Water de hoofdwatermeter ontsloten en zijn er sub watermeters geplaatst in de pantry’s. Wat levert dat nu voor inzicht op?

Het huidig verbruik en de inzichten
Het pilotkantoor verbruikt per jaar ca 11 m3 water per persoon. Dit blijkt uit de jaarlijkse afrekening met het drinkwaterbedrijf. Is dat nu veel of juist weinig? De website Duurzaam MKB leert ons dat in een dergelijk kantoor 11,1 m3 per medewerker het gemiddelde is. Een kengetal dat laat zien dat het met het waterverbruik van het pand wel goed zit. De data van de eerder beschreven bemetering wordt verzameld en gecombineerd en de daaruit voortkomende informatie wordt via een dashboard aan de gebruiker teruggekoppeld (zie foto hieronder). Gaan we inzoomen dan zien we dat er een gemiddeld waterverbruik is van 0,35 m3 per dag. In het gebouw zijn de water verbruikende voorzieningen hoofdzakelijke de twee sanitair groepen en de twee pantry’s. De pantry’s tezamen zijn goed voor ruim 2 procent van het waterverbruik. De overige 98% is gerelateerd aan sanitair. Zoals bij een kantoorpand te verwachten is het verbruik hoofdzakelijk op doordeweekse dagen en laat een grote gelijkenis zien met de bezettingsprofielen van kantoorpanden in het algemeen.

Monitoring, inzicht, notificatie en control
Wat is dan de toegevoegde waarde van monitoring buiten het gecreëerde inzicht? Dat een plotseling verhoogd verbruik wordt gesignaleerd en dat daarop kan worden geanticipeerd. Gebeurt dat dan in de praktijk? Zeker, voorbeelden daarvan zijn lekkende kranen, lekkages in vaatwassers of gesprongen waterleidingen. Een druppelende kraan betekent in de praktijk 4 m3 meer waterverbruik op jaarbasis en een lopend toilet zelfs 200 m3 meer waterverbruik op jaarbasis. Snel inzicht en snel ingrijpen is dan ook gewenst, zeker vanuit het oogpunt duurzame exploitatie. In sommige gevallen is men er zelfs toe verplicht, zoals in het geval van BREEAM of is het gewenst met het oog op de rapportage in het kader van GRESB. Wat opviel tijdens de monitoring van de pilotlocatie is een plotseling verhoogd verbruik op een willekeurig moment dat uit de sanitair groepen bleek te komen en gedurende de vrijdag en de daarop volgende nacht een continu uurverbruik liet zien van 0,5 m3, het normale verbruik van een maandag (zie foto hieronder). Conclusie: snel inzicht en snel herstel voorkomt langdurige verhoogd waterverbruik en maakt een duurzame exploitatie echt mogelijk.

Lessons learned
Welke lessen kunnen er worden getrokken uit de bemetering van water op de pilot locatie aan de Schootsestraat in Eindhoven: 

  • ontsluiting van de hoofdwatermeter is mogelijk in overleg met waterbedrijf. Brabant Water biedt dit als dienstverlening aan;
  • realisatie van sub-watermeters voor het monitoren van water verbruikende voorzieningen binnen een gebouw kan tegen acceptabele kosten;
  • het waterverbruik van een kantoor toont grote gelijkenis met de aanwezigheid;
  • de focus qua lekdetectie moet vooral liggen op de sanitaire voorzieningen; overweeg bemetering per sanitair groep (BREEAM geeft als richtlijn dat alle water verbruikende voorzieningen die goed zijn voor meer dan 10% van het verbruik dienen te zijn onderbemeterd);
  • koppeling van hoofd- en sub watermeters aan een monitoringsysteem is mogelijk, geeft inzicht en zet aan tot actief beheer;
  • met sub-bemetering zijn opvallende pieken in verbruik, lees lekkages, duidelijk herleidbaar, analyseerbaar en kunnen notificaties worden ingesteld waardoor snel kan worden geanticipeerd op een verhoogd waterverbruik en erger worden voorkomen.